-
1 углубиться
-
2 глубоко
нареч.1) тирән, тирәнтен, тирән итеп, тирәнгә, тирәндә, тирәнлектә2) бик нык, тирән, тирәнтен3) в знач. сказ. тирән -
3 бездонный
-
4 сай
I 1. прил.1) ме́лкий, неглубо́кийсай тәлинкә — неглубо́кая таре́лка
сай галош — ме́лкие гало́ши
сай чокыр — неглубо́кая я́ма
2) ме́лкий, мелково́дныйсай баз — неглубо́кий по́греб
тирән елга агар тавышсыз, сай елга агар шалтырап — (посл.) глубо́кая река́ течёт без шу́ма, ме́лкая - с шу́мом
3)а) перен. неглубо́кий, ме́лкий, пове́рхностный, ску́дный (знания, суждения)сай эчтәлекле — со ску́дным содержа́нием
сай белем — пове́рхностные зна́ния
сай акыл — неглубо́кий ум
б) недалёкий, неглубо́кий, несерьёзный, пове́рхностный ( человек)2. сущ.сәясәттә бик сай кеше — в поли́тике о́чень недалёкий челове́к
мель. мелково́дье3. нареч.көймә сайга утырды — ло́дка се́ла на мель
ме́лко, неглубоко́сай сөрү — паха́ть неглубоко́
сай бурау — бури́ть ме́лко рсай урын (җир) мелково́дье, о́тмель
••II сущ.; спец.; уст.сай йөзү — ме́лко пла́вать
строка́ ( лыка)- сай салу -
5 сулы
прил.1) напо́лненный водо́й; с водо́йсулы чиләк — ведро́ с водо́й
сулы чокыр — я́ма, напо́лненная водо́й
2) вла́жный, мо́крый; пропи́танный водо́йсулы чүпрәк белән — вла́жной тря́пкой
сулы җир — вла́жная земля́
сулы урыннар — мо́крые места́
3) хим. во́дныйсулы кушылмалар — во́дные соедине́ния
4) см. сусыл5) водоно́сныйсулы горизонт — водоно́сный горизо́нт
сулы катлау — водоно́сный слой
6) вторая часть составных слов соотв. русскому -водныйтирән сулы — глубоково́дный
сай сулы — мелково́дный
күп сулы — многово́дный
• -
6 бездна
ж1) упкын, тирән чокыр, чоңгыл, тоба2) перен.; разг. чиксез күп, иксез-чиксез, исәпсез-хисапсыз -
7 котловина
-
8 углубление
с2) (выемка, впадина) уем, иңкүлек, чокыр, батынкылык -
9 яр
См. также в других словарях:
чокыр — I. и. 1. Җирдә казып ясалган урын. Нин. б. максатлар өчен махсус казылган урын, баз 2. Җир өстендә яңгыр яки кар сулары туфракны юып барлыкка китергән озын, текә ярлы тирән урын, тирән иңкүлек; ерынты 3. Артиллерия снаряды, мина яки бомба… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
виадук — Тирән чокыр, тарлавык яки юл өстеннән салынган күпер … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
казанлык — Тирән сөзәк чокыр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
траншея — 1. Оборона позицияләрендәге барлык ут нокталарын тоташтыра торган һәм дошманга каршы ягына балчык, таш һ. б. ш. өелгән тар, тирән, озын чокыр. Снаряд һәм бомба кыйпылчыкларыннан саклану өчен хезмәт итә торган тар, тирән чокыр 2. Берәр нәрсә… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
баз — I. 1. Казып ясалган зур чокыр. Нәр. б. урнаштыру өчен җайлаштырылган чокыр 2. Идән асты чокыры (куышлыгы) 3. иск. Җирне казып ясалган зиндан 4. этн. Өсте чыбык чабык белән каплап куела торган тирән чокыр рәв. ау корылмасы бүре базы 5. Таш, балчык … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
кое — 1. Җирнең сулы катламыннан су алу өчен текә казылган (гадәттә җимерелмәс өчен стеналары агач бура белән буралган) тирән чокыр 2. махс. Төрле техник максатлар өчен казылган, борауланган тирән чокыр … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
чоку — 1. Берәр корал белән кисеп уеп нәрсәдә дә булса тирән эз калдыру, чокыр (ярык) ясау 2. Җирне уеп уеп, казып алып һ. б. ш. юллар белән тирәнәйтү, чокыр ясау 3. Берәр урыннан нәр. б. казып чыгару. Очлы үткен нәрсә белән төртеп тишү, төртеп чыгару;… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
упкын — 1. Текә, тирән яр; җирдә бик тирән ярылган урын 2. Елга яки күл төбендәге тирән чокыр; Чоңгыл. күч. Кемне яки нәрсәне үзенә тарта, өстери торган һәм аны һәлак итәргә яки начар хәлгә төшерергә мөмкин булган әйләнә тирәлек һ. б … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
казылма — I. и. 1. Юлдагы сикәлтә, чокыр 2. Махсус казылган тирән чокыр, канау. II. КАЗЫЛМА – с. Казып алына, чыгарыла торган. и. Җир астыннан казып алынган, табылган нәрсә … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
күмү — (КҮМЕЛҮ) – 1. Җиргә чокыр казып, шуңа нәр. б. салып, өстеннән туфрак белән каплау. Җир, туфрак астында калдыру 2. Үлгән кешенең гәүдәсен җирләү 3. Үсемлек тирәсендәге туфракны йомшартып, сабак тирәсенә өю 4. Каплап, басып китү (су, кар, яшеллек һ … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
ур — и. 1. иск. кит. Дошманнан саклану өчен, шәһәр һәм кирмән тирәли койма урынына казылып ясалган ныгытма, траншея һәм вал 2. диал. Текә ярлы коры елга, тирән чокыр карурманның уртасында төлке уйный торган урлар бар. Ясалма инеш, канау чишмәдән ерак… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
